Είναι πλέον κοινώς αποδεκτό ότι η υγεία μας, ψυχική και σωματική επηρεάζεται άμεσα και πολλές φορές σε εντυπωσιακό βαθμό από την ποιότητα του τρόπου ζωής μας. Οι συνθήκες εργασίας, η διατροφή, οι σχέσεις στο οικογενειακό, φιλικό και εργασιακό περιβάλλον, φαίνεται να παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ψυχολογική μας κατάσταση, αλλά και στην πιθανότητα να εμφανίσουμε κάποιου είδους ασθένεια. Κάποια απλά και συχνά παραδείγματα είναι οι άνθρωποι που εργάζονται πολλές ώρες σε βαριές χειρονακτικές εργασίες ή σε καθιστική δουλειά γραφείου, οι οποίοι εμφανίζουν συχνά προβλήματα στη σπονδυλική στήλη (αυχενικό σύνδρομο, οσφυαλγία κτλ). Επίσης, άνθρωποι με δυσλειτουργικές οικογενειακές σχέσεις συχνά εμφανίζουν αϋπνίες, γαστρεντερικά προβλήματα ή σύνδρομο χρόνιας κόπωσης. Δεν είναι τυχαίο ότι πλέον, ακόμα και στη δυτική-κλασική ιατρική, για πολλές παθήσεις, εκτός από τη θεραπευτική αγωγή που εφαρμόζεται, οι γιατροί συνιστούν να εντάξουμε στην ζωή μας έναν υγιεινό τρόπο διατροφής και κάποιας μορφής σωματική άσκηση (χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι το κολύμπι,το περπάτημα,το τάι-τσι,ο χορός, η γιόγκα κ.α.). Μάλιστα, σε κάποιες χώρες όπως η Αγγλία ή η Σουηδία, την τελευταία δεκαετία, ο νοσοκομειακός γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει μαθήματα χορού ή τάι-τσι σε περιπτώσεις που το κρίνει απαραίτητο, μιας και έχουν τεκμηριωθεί πλέον επιστημονικά τα ευεργετικά αποτελέσματα συγκεκριμένων σωματικών ασκήσεων σε παθήσεις όπως η αρθρίτιδα, οι αϋπνίες, το εγκεφαλικό επεισόδιο κ.α. Συχνά όμως , συμβαίνει να είναι δύσκολο να διαμορφώσουμε έναν υγιεινό τρόπο ζωής εξαιτίας του καθημερινού φόρτου εργασίας, του ελάχιστου ελεύθερου χρόνου λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων ή/και εξαιτίας ορισμένων επιβλαβών συνηθειών από τις οποίες δεν μπορούμε να απαλλαγούμε (πχ. αλκοολισμός, κάπνισμα, εθισμός στο ίντερνετ-τηλεόραση, κακή στάση σώματος, πολυφαγία κ.α.).
Σ’αυτές τις περιπτώσεις είναι μάλλον απαραίτητο να συμβουλευτούμε κάποιον ειδικό που θα μας βοηθήσει να πραγματοποιήσουμε εφικτές και χρήσιμες αλλαγές στον τρόπο ζωής μας που μπορεί να έχουν θετική επίδραση στην υγεία μας.
Τι είναι λοιπόν οι συμβουλές για την υγεία; Ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία, τις καθημερινές συνήθειες, αλλά και τα εκάστοτε προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζονται, προτείνονται κάποιες αλλαγές και στην ουσία από κοινού διαμορφώνεται μια “στρατηγική” με βάση την οποία, βήμα-βήμα, μπορούν να ενσωματωθούν στην καθημερινότητα αυτές οι χρήσιμες αλλαγές. Πιο συγκεκριμένα, σχεδόν πάντα οι συμβουλές σχετίζονται με την υιοθέτηση μιας ισορροπημένης διατροφής και με επιλογή μιας κατάλληλης σωματικής άσκησης που πρέπει πάντα να είναι εφικτή αλλά και ευχάριστη γι’ αυτόν που την ασκεί. Ένα δεύτερο, αναπόσπαστο μέρος της όλης διαδικασίας είναι να διαγνώσουμε και να αποδεσμευτούμε από επιβλαβείς συνήθειες ή καταστάσεις που επιβαρύνουν την σωματική και ψυχική μας υγεία. Όπως πολύ καλά γνωρίζουμε, ο καθένας από την προσωπική του εμπειρία, κάτι τέτοιο δεν είναι πάντα απλό. Όμως, είναι δυνατό να συμβεί με μια κοινή προσπάθεια θεραπευτή και θεραπευόμενου. Η συντονισμένη αυτή προσπάθεια, απαιτεί πειθαρχία και σεβασμό στην διαφορετικότητα, ευαισθησία και ειλικρίνεια, συνεργασία και υποστήριξη και βέβαια την κατανόηση της δυσκολίας αλλά και της πρόκλησης του εν λόγω εγχειρήματος, αφού πολλές φορές είναι απαραίτητο να αλλάξουν συνήθειες που συμβαίνουν για πολλά χρόνια.
Τι μπορούμε να περιμένουμε από τις αλλαγές στη διατροφή και γενικότερα στον τρόπο ζωής σχετικά με την υγεία μας; Αυτό εξαρτάται από τη βαρύτητα και τη φύση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε με την προυπόθεση βέβαια ότι εφραμόζουμε πιστά τις σχετικές συμβουλές. Για παράδειγμα, αν εφαρμόσουμε μια κατάλληλα επιλεγμένη δίαιτα για ένα γαστρεντερικό πρόβλημα (π.χ. δυσκοιλιότητα που δεν οφείλεται σε κάποιο σημαντικό ανατομικό πρόβλημα), μπορούμε να περιμένουμε μέχρι και πλήρη ύφεση των συμπτωμάτων. Αν έχουμε μια χρόνια νόσο, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα για παράδειγμα, οι αλλαγές στην διατροφή και μια κατάλληλα επιλεγμένη σωματική άσκηση σε συνδυασμό με ψυχολογική υποστήριξη, μπορεί να βοηθήσει στην καλύτερη ποιότητα ζωής (καλύτερη κινητικότητα στις αρθρώσεις που φλεγμαίνουν και σπανιότερες εξάρσεις των συμπτωμάτων ), ελάττωση της φαρμακευτικής αγωγής, αλλά δεν μπορούμε να περιμένουμε άμεση και πλήρη θεραπεία της νόσου. Σ ένα άλλο παράδειγμα, μια επαναλαμβανόμενη σωματική κίνηση, στα πλαίσια της εργασίας ή ενός σπορ, η οποία προκαλεί έναν χρόνιο πόνο, π.χ. πόνος στον αγκώνα ή στον καρπό σε μια αθλήτρια τένις, σε έναν πιανίστα ή σε μια κομμώτρια, οσφυαλγία σε έναν κηπουρό ή σε έναν οικοδόμο. Σε αυτή την περίπτωση, για παράδειγμα, δεν έχει νόημα να συστήσουμε διακοπή της εν λόγω δραστηριότητας-τουλάχιστον για μεγάλο διάστημα- οπότε αναζητούμε είτε έναν τρόπο να κάνει ο ασθενής διαφορετικά την κίνηση που προκαλεί την καταπόνηση, είτε “αντιρροπιστικές” ασκήσεις που έχουν σαν αποτέλεσμα την “αποθεραπεία” και την χαλάρωση στο σημείο του σώματος που μας ενδιαφέρει. Αυτό μπορεί να έχει ευεργετικά αποτελέσματα είτε άμεσα είτε σε κάποιες εβδομάδες, ανάλογα με την βλάβη που έχει ήδη προκληθεί στο σώμα μας. Σε όλες τις περιπτώσεις πάντως, εκμεταλλευόμαστε την τρομερή ικανότητα που έχει το ανθρώπινο σώμα να προσαρμόζεται και να αυτοθεραπεύεται, εάν απομακρύνουμε κάποιες βλαβερές επιδράσεις και απλά εφαρμόσουμε για ορισμένο χρονικό διάστημα κάποιες βοηθητικές αλλαγές.
Τις περισσότερες φορές, οι κλιμακωτές, βήμα-βήμα, έστω και μικρές αλλαγές στον τρόπο διατροφής και ζωής, μπορούν συνολικά να έχουν τόσο ταχύτερα όσο και μακροβιότερα αποτελέσματα για την υγεία μας. Πάνω απ’ όλα, όμως, μας δίνουν ένα σταθερό πλαίσιο από ‘καλές συνήθειες’ που σε βάθος χρόνου λειτουργούν θετικά για τη ζωτικότητα του οργανισμού μας, την ευεξία και την αντοχή στις κακουχίες. Μ αυτόν τον τρόπο και εμείς νιώθουμε καλύτερα με το σώμα μας, αλλά και το σώμα μας είναι πιο δυνατό ώστε να αντεπεξέλθει σε κάποια ενδεχόμενη ασθένεια και να την ξεπεράσει σε πιο σύντομο χρονικό διάστημα και χωρίς επιπλοκές. Υπάρχουν, βέβαια, περιπτώσεις που ένα πρόβλημα υγείας είναι τόσο οξύ που χρειάζεται κάποια πολύ ριζική και άμεση αλλαγή ώστε να αποφευχθούν τα χειρότερα. Σ΄αυτές τις καταστάσεις, μεγάλη σημασία έχει η ψυχολογική υποστήριξη και πολύ συχνά είναι απαραίτητη και η χρήση κάποιου θεραπευτικού σχήματος κατάλληλου για την ενίσχυση του πάσχοντος οργανισμού, όπως είναι ο βελονισμός που δρα επικουρικά ταυτόχρονα σε σωματικό και ψυχολογικό επίπεδο. Έτσι βοηθάμε τον οργανισμό να περάσει όσο πιο ομαλά γίνεται από μια τέτοια μεγάλη δοκιμασία (stress) και αλλαγή με τις ελάχιστες δυνατές επιπλοκές.
Εκτός από το βελονισμό, μια επικουρική θεραπευτική προσέγγιση που εφαρμόζουμε και συνδυάζεται με τις συμβουλές υγείας, είναι το One Therapy . Είναι εξαιρετικά χρήσιμο, όταν στα προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζονται εμπλέκονται ψυχολογικοί ή συναισθηματικοί παράγοντες, όπως σε παθήσεις με συμπτώματα ψυχοσωματικής φύσης ή σε περιπτώσεις που μια συναισθηματική διαταραχή, μας εμποδίζει να αποδεσμευτούμε από κάποια επιβλαβή συνήθεια (ένα συχνό παράδειγμα είναι το άγχος που εμποδίζει τη διακοπή καπνίσματος). Σε αυτές τις περιπτώσεις, ακόμα και αν έχουμε την απαραίτητη γνώση, θέληση και πειθαρχία, δεν είναι εφικτό να εφαρμόσουμε τις απαραίτητες αλλαγές στη ζωή μας, ιδιαίτερα αν μέρος της δυσλειτουργίας που αντιμετωπίζεται είναι οι ταραγμένες σχέσεις μας με άλλους ανθρώπους και κυρίως του στενού οικογενειακού ή εργασιακού περιβάλλοντος. Γι αυτό το λόγο, είναι απαραίτητη μια άλλου είδους εσωτερική θεραπευτική εργασία που αφορά τη συναισθηματική και πνευματική μας υγεία, ένα ενδιαφέρον, αν και όχι πάντα εύκολο, έργο που από μόνο του μπορεί να οδηγήσει σε μια ριζική αλλαγή στη ζωή μας. Είναι δυνατόν, με αυτόν τον τρόπο, να γίνουν αλλαγές στον τρόπο ζωής, που παλιά μας φαίνονταν αδύνατες ή “βουνό”. Ανάλογα με την περίπτωση, λοιπόν, οι συμβουλές για την υγεία συνδυάζοναι με κατάλληλη θεραπευτική υποστήριξη ώστε να είναι εφικτή η υιοθέτηση ενός καινούργιου και πιο ευχάριστου τρόπου ζωής.
Συμβουλές για την υγεία μπορεί επίσης να δεχθεί κάποιος που έχει ένα μεμονωμένο ή χρόνιο-συστημικό πρόβλημα υγείας καθώς και κάποιος που απλά θέλει να κάνει ορισμένες αλλαγές στον τρόπο ζωής του, για τόνωση του οργανισμού και ψυχική ηρεμία ή ακόμα και για βελτίωση των επιδόσεων σε εργασίες που έχουν ιδιαίτερη σωματική και νοητική καταπόνηση.